Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego (CAPD)

To zaburzenia pracy zmysłu słuchu wynikające z nieprawidłowości na poziomie Centralnego Układu Nerwowego (przy prawidłowej budowie anatomicznej i właściwym wyniku badania słuchu w części obwodowej) .Trudności więc dotyczą przetwarzania dźwięków na poziomie centralnym przy prawidłowym słyszeniu.

Osoba z CAPD nie ma możliwości pełnego wykorzystania słyszanego sygnału akustycznego pomimo prawidłowego jego odbioru w strukturach obwodowych. Upraszczając można powiedzieć, że w tym zaburzeniu „mózg nie potrafi sobie poradzić z tym, co przekazuje ucho”

Zaburzone jest przetwarzanie dźwięków a nie słyszenie!

Z badań przeprowadzonych na dzieciach w Polsce wynika, że od 5-7% z nich boryka się z problemem zaburzonego przetwarzania dźwięków. Przejawia się to trudnościami w nauce (czytanie i pisanie), zaburzeniami koncentracji i uwagi, zaburzeniami artykulacji, trudnościami  językowymi, opóźnieniem w rozwoju mowy i współistniejącymi zaburzeniami emocjonalnymi będącymi konsekwencją powyższych trudności.  

Szacuje się, że co najmniej u połowy dzieci z rozpoznanymi trudnościami w uczeniu się, dysleksją, zespołem zaburzeń uwagi i zachowania występują zaburzenia przetwarzania słuchowego.

Symptomy wskazujące na możliwość wystąpienia CAPD:

• trudności ze słyszeniem w hałaśliwym środowisku lub podczas rozmowy telefonicznej
• trudności ze zrozumieniem wypowiedzi, gdy przeszkadzają inne dźwięki ( hałas powoduje rozbicie płynącej kanałem słuchowym informacji na niezrozumiałe fragmenty)
• problemy z określeniem kierunku, z którego dobiega głos
• nadwrażliwość na dźwięk
• trudności w skupieniu uwagi na konkretnym bodźcu, zwłaszcza w hałasie
• trudności z szybkim reagowaniem na bodźce słuchowe, a przede wszystkim werbalne
• trudności z wykonaniem zadań na podstawie kilkuetapowych poleceń
• kłopoty ze zrozumieniem dłuższych rozmów, poleceń czy instrukcji słownych pomimo „uważnego” słuchania
• trudności z zapamiętaniem informacji przekazanej słownie
• trudności z szybkim reagowaniem na polecenia przekazane kanałem słuchowym
• mylenie podobnie brzmiących słów wynikające z trudności w różnicowaniu podobnie brzmiących dźwięków, a w konsekwencji głosek
• trudności w pisaniu ze słuchu wynikające z trudności w słyszeniu fonemów
• problemy z nauką języków obcych i zapamiętywaniem nowego słownictwa
• trudności z dobrą organizacją w zakresie nawet dobrze znanych swoich obowiązków
• trudności z czytaniem, pisaniem i wypowiadaniem się – współistniejące z dysleksją
• trudności w zakresie skupienia się i utrzymania uwagi słuchowej na kierowanym komunikacie werbalnym
• męczliwość słuchowa , „wyłączanie się” ze słuchania, „zawieszanie się”

Nauczyciele, rodzice czy terapeuci obserwują, że przybywa dzieci z problemami z percepcją słuchową, które mimo dobrych wyników badań słuchu funkcjonują jak osoby niedosłyszące lub słabosłyszące, a uczenie się w oparciu o bodźce słuchowe jest dla nich bardzo dużym wyzwaniem.

Obserwuje się współwystępowanie APD z innymi zaburzeniami rozwojowymi takimi jak: Specyficzne zaburzenia językowe SLI (afazją rozwojową) , dysleksją, ADHD, ADD oraz z zaburzeniami ze spectrum autyzmu. Postawienie właściwej diagnozy jest kluczowe do podjęcia ukierunkowanej specjalistycznej terapii, która poprawi przetwarzanie słuchowe dziecka, jego komunikowanie się i uczenie. 

Jak się przygotować do badania centralnego przetwarzania słuchowego?

Dziecko musi mieć wykonane podstawowe badania słuchu: audiometrię tonalną i tympanometrię. Kiedy wyniki nie są prawidłowe najpierw konieczna jest wizyta u laryngologa w celu wykluczenia infekcji uszu lub innych nieprawidłowości, które mogłyby mieć wpływ na właściwe słyszenie.

Wykonywanie badania przetwarzania słuchowego bez potwierdzenia, że dziecko dobrze słyszy jest nieprofesjonalne . Badanie CAPD zrobione dziecku, które ma płyn w uszach lub zaczopowane uszy od woskowiny jest niemiarodajne i bezużyteczne.