Opóźniony rozwój mowy – taką diagnozę coraz częściej słyszą rodzice, trafiający z dzieckiem do logopedy.
O opóźnionym rozwoju mowy świadczą:
- późniejsze pojawienie się gaworzenia (nawet około 8-9 mc)
- zniekształcanie brzmienia wyrazów
- późniejsze pojawienie się pierwszych słów (powolne i opóźnione ale jednak regularne pojawianie się słownictwa)
- uboższy słownik bierny i czynny
- późniejsze pojawienie się mowy zdaniowej (około 3-4 roku życia)
- zbyt długo utrzymujące się nieprawidłowe struktury gramatyczne
- zbyt długo utrzymująca się nieprawidłowa wymowa
Dziecko z opóźnionym rozwojem mowy:
- reaguje na swoje imię i proste instrukcje ok. 12 mc życia
- rozpoznaje i wskazuje nazwy używanych przedmiotów między 12-18 mc życia
- wskazuje proste części ciała, zabawki, rozpoznaje zwierzęta i ich odgłosy między 18-23 mc
- potrafi wykorzystywać posiadane ubogie słownictwo do komunikowania się z osobami ze swojego otoczenia, nie unika komunikowania się chociaż przez gesty, mimikę
- interesuje się otoczeniem, chętnie poznaje nowe miejsca i sytuacje
- nawiązuje pozytywną więź emocjonalną, nie unika kontaktu z innymi dziećmi
- interesuje się zabawkami, spontanicznie bawi się w „udawanie kogoś”
- powtarza i naśladuje proste zabawy i czynności
- ruchowo rozwija się bez zastrzeżeń
Drodzy Rodzice i Opiekunowie bądźcie czujni w trakcie rozwoju Waszego dziecka.
Przyczyny opóźniające rozwój mowy:
- zmiany anatomiczne aparatu artykulacyjnego: nieprawidłowa budowa języka, podniebienia, zniekształcenie zgryzu itp.;
- nieprawidłowe funkcjonowanie narządów mowy: niska sprawność warg, brak pionizacji języka, krótkie wędzidełko podjęzykowe;
- nieprawidłowa budowa i funkcjonowanie narządu słuchu;
- nieprawidłowości związane z oddychaniem przez usta, przerostem trzeciego migdała, ciągłymi infekcjami wirusowymi;
- nieprawidłowości żywieniowe – picie mleka z butelki powyżej 2 roku życia, zbyt mała stymulacja aparatu artykulacyjnego przy braku gryzienia i żucia pokarmów stałych;
- niesprzyjające warunki do uczenia się mowy związane z czynnikiem społecznym, środowiskowym;
- uszkodzenia ośrodków i dróg nerwowych unerwiających narządy mowne;
- przyczyny psychiczne, np. brak zainteresowania mową innych lub własne wypowiedzi dziecka odbierane są przez nie jako trudne, męczące;
- wyręczanie dziecka w mówieniu, brak stymulacji do rozwoju mowy
Mowa jest sprawnością, która wymaga doskonalenia. Jedyną drogą do jej nabywania jest kontakt ze środowiskiem, a więc przejmowanie prawidłowych wzorców mowy poprzez osłuchanie się z nią w najbliższym otoczeniu. To ile i w jaki sposób mówimy do dziecka ma bardzo duży wpływ na rozwój jego mowy. Wiele możemy zrobić, aby mowa dziecka rozwijała się poprawnie i we właściwym tempie.
